Ik stap (weer) in het leven van een Salonnière

Wist jij dat in lang vervlogen tijden intellectuele Salons werden georganiseerd door vrouwen. Deze dames werden Salonnières genoemd. In achttiende-eeuws Parijs werd het houden van dit soort Salons zelfs tot een kunst verheven! Tijdens het tijdperk der Verlichting waren deze Salons hét alternatief voor universiteiten en academies. Het doel was om om door middel van educatie en discussie een kritische houding te ontwikkelen ten aanzien van de samenleving. De Salons waren gericht op vrijheid en evenwaardigheid. 

Omdat het vrouwen destijds verboden was om onderwijs te volgen, hebben zij het initiatief genomen om Salons te organiseren die overigens al snel niet alleen door vrouwen, maar ook door mannen werden bezocht. De onderwerpen spraken tot de verbeelding en menig persoon was van mening dat je meer leerde tijdens zo’n Salon dan op het reguliere onderwijs. En weet je wat het leuke is, de verspreiding van alle informatie over de Salons vond plaats via een Nieuwsbrief. Geen digitale, zoals je met regelmaat van mij ontvangt in je mailbox (mits je je hiervoor hebt aangemeld) maar een gepubliceerde brief in kranten en tijdschriften waarop het publiek reageerde met ingezonden brieven.

Een Salonnière moest aan bepaalde eisen voldoen. Zo moest zij zelf de onderwerpen voor haar Salons bepalen en deze ook uitdragen. Zij moest zowel vragen stellen als luisteren naar haar publiek. Om een Salon te kunnen starten, was het wenselijk dat de Salonnière een zekere bekendheid had. Ook een groot netwerk was zeer wenselijk. Daarnaast moest een Salonnière gastvrij zijn, haar gasten op handen dragen en voorzien van de nodige versnaperingen. 

Helaas heeft de Franse Revolutie grote gevolgen gehad voor de positie van vrouwen waardoor de Salons een iets ander karakter hebben gekregen. Rond 1830 werden de gescheiden domeinen in het leven geroepen en vrouwen uit de gegoede kringen teruggebracht naar een verplicht leven in de privésfeer, met als ultieme levensdoel het moederschap. Niet voor niets keken velen met heimwee terug naar het Ancien Regime.

Ik vind het de hoogste tijd om weer te focussen op vrijheid en evenwaardigheid. Terug naar het Ancien Regime hoeft niet, maar Salons organiseren die een alternatief vormen voor regulier kunstgeschiedenisonderwijs lijkt mij een goed initiatief. Daarom heb ik de Kunsthistorische Salon in 2018 een nieuw leven ingeblazen, aanvankelijk op locatie maar vanaf 2021 volledig online. Van oktober tot maart is er de Kunsthistorische Salon lezingenreeks waar een specifiek thema of kunstenaar in Context wordt geplaatst. Elke maand geef ik een online Salonlezing van oktober tot en met maart. De zes Salonlezingen samen vormen een reeks. Na afloop van de reeks heb je nog een half jaar toegang tot de opnames & aanvullingen (tot 1 september). De lezingenreeksen worden eenmalig aangeboden en zijn niet on-demand beschiklbaar. Via mijn Kunstgeschiedenis Academie zijn wel andere lezingen & cursussen on-demand (en via livestream) te volgen: www.kunstgeschiedenisacademie.nl.

Wees welkom bij de Kunsthistorische Salon!

Karin X
#kunstmaaktgelukkig

Kunsthistorica Karin Haanappel
www.karinhaanappel.nl
www.kunstgeschiedenisacademie.nl 

Heb je vragen of opmerkingen? Stuur een e-mail naar mijn Team: teamkarinhaanappel@gmail.com en je krijgt zo snel mogelijk antwoord.

KHSalon 2023-2024: Het Impressionisme in Context

nieuwsbrief

Wil je meer #kunstmaaktgelukkig abonneer je dan kosteloos op mijn nieuwsbrief door op de foto hieronder te klikken. Regelmatig vertel ik over mijn fascinerende werk als kunsthistorisch onderzoeker, schrijver en docent.